Magdalena Szpunar

skany publikacji::   DJVU PDF
Przy cytowaniu zastosuj nastpujcy opis bibliograficzny:
Magdalena Szpunar,
Globalizacja - ziszczenie wizji McLuhana,
G. Woniak (red.), Nierwnoci spoeczne a wzrost gospodarczy w obliczu regionalizacji i globalizacji, Rzeszw, UR, 2006, s. 171-181

Mgr Magdalena Szpunar

Wysza Szkoa Informatyki i Zarzdzania

Globalizacja ziszczenie wizji McLuhana

 

Termin globalizacja jest dzisiaj jest jednym z najbardziej modnych i nonych hase, niezalenie od postaw, jakie wobec niej przybieramy.

Globalizacja sprawia, i wiat, w ktrym przyszo nam y, kurczy si. Mimo tysicznych odlegoci jakie nas dziel, dziki zastosowaniu nowych technologii mamy nieodparte wraenie, e przyszo nam y w jednej globalnej wiosce parafrazujc sowa McLuhana. Mimo, i McLuhan termin globalnej wioski odnosi do telegrafu, metafora ta wietnie wpisuje si w ide Internetu. Jak zauwaa McLuhan elektryczne rodki przekazu nie zwikszaj wadzy przestrzennej czowieka, a raczej t przestrze znosz[1]. Mimo ogromnych przestrzeni do pokonania jedno kliknicie myszy powoduje, i nasz mail wdruje na drugi koniec globu w kilka sekund - std owo nieco przewrotny oksymoron globalnej wioski. Jak zauwaa Z. Bauman jestemy globalizowani, a bycie globalizowanym oznacza to samo dla wszystkich, ktrych ten proces dotyka globalizacja staje si nieuniknionym losem wiata, nieodwracalnym procesem, ktry dotyczy kadego z nas w tym samym stopniu[2].

Warto zwrci uwag, i w debacie nad kwesti globalizacji najczciej wskazuje si na jej aspekt gospodarczy, marginalizujc kwestie polityczne, spoeczne, kulturowe, czy technologiczne. Wydaje si jednak, e ich znaczenie jest rwnie wane, jak zachodzce w skali ponadnarodowej procesy gospodarcze. Moim zdaniem aspekty technologiczne takie jak pojawienie si globalnej sieci Internet, czy telefonii komrkowej, w znaczcy sposb przyczyniy si do intensyfikacji procesu kurczenia si globu. Jedn z pierwszych definicji globalizacji odnajdziemy u R. Robertsona, ktry okreli j jako kompresj, koncentracj faktw, norm, wartoci z rnych kultur, epok, aksjologii[3]. Jak zauwaa A. Giddens globalizacja oznacza, ycie w jednym wiecie, czego konsekwencj, jest wzajemne uzalenienie od siebie wielu jednostek, czy grup spoecznych[4]. A. Jasiska-Kania definiuje globalizacj jako stopniowe rozszerzanie si na skal caego globu zasigu spoecznego oddziaywania podziau pracy i wymiany rynkowej, powiza i oddziaywa midzy zbiorowociami ludzkimi we wszystkich sferach ycia[5]. Nieco inn definicj przywouje P. Sztompka powoujc si na definicj R. Robertsona, ktry kadzie nacisk na spoeczny wymiar globalizacji, pisze on, i globalizacja to zbir procesw, ktre czyni wiat spoeczny jednym[6]. K. Krzysztofek wraz z M. Szczepaskim przedstawiaj przegld definicji globalizacji, wrd ktrych na szczegln uwag zasuguj definicje A. Scholtego, ktry uwaa, i wiat staje si jednym miejscem, J. Rosenaua, ktry w erozji granic dostrzega rdo kreowania przestrzeni globalnej, D. Dessego podkrelajcego zacieranie granic pomidzy tym, co wewntrzne, a zewntrzne. Autorzy zauwaaj, e wikszo definicji ma charakter aksjologicznie neutralny, jakkolwiek pojawiaj si take o zabarwieniu negatywnym, jak chociaby definicja F. Rodiego, ktry definiuje globalizacj jako wzajemne powizania i procesy gospodarcze, ktre doprowadziy do kumulacji wpyww i wadzy stosunkowo niewielkiej liczby firm dziaajcych na arenie midzynarodowej[7]. W. Szymaski zauwaa, i globalizacja gospodarki jest procesem niszczenia pastwowych barier granicznych dla rynku, likwidujc te bariery prowadzi do braku ochrony przed zewntrzn konkurencj[8].

Mimo, i globalizacj postrzega si przez pryzmat wielkich systemw, jej skutki silnie oddziauj na sfer ycia prywatnego, globalizacja nie przebiega bowiem gdzie tam w innym wymiarze, w oderwaniu od ycia codziennego szarego czowieka[9]. Zauwaa si, i proces globalizacji spycha czowieka do funkcji konkurenta, a nie podmiotu wiata[10]. Bauman przy prbie opisu zjawiska globalizacji ogniskuje nasz uwag na jej nieokrelonoci, kaprynym i autonomicznym charakterze wiata, braku centrum[11].

Funkcjonujce w literaturze pojcie czowieka, ktry nie jest samotn wysp, zyskuje nowego znaczenia we wspczesnym wiecie. Obok wyranie podkrelanych procesw indywidualizacyjnych, warto zwrci uwag na bardziej globalnych charakter stosunkw midzyludzkich, choby poprzez komunikacj CMC, ktrej rdzeniem sta si Internet, oplatajcy sw pajczyn niemal cay wiat. W tym globalnym wiecie, gdzie zmiana staje si najbardziej istotnym elementem otaczajcej nas rzeczywistoci, poczucie osamotnienia w tumie staje si jednym z najbardziej wymownych obrazw stosunkw midzyludzkich. B. Szacka uwaa, i denie do osobistych osigni, racjonalno, sekularyzacja i indywidualizm to kulturowe cechy spoeczestwa przemysowego[12]. Naturalne wsplnoty chyl si ku upadkowi. Jak zauwaa P. Sztompka ludzie ulegaj wykorzenieniu, atomizacji, roztapiaj si w anonimowej masie pracownikw, urzdnikw, elektoratu, czy publicznoci[13]. w samotny tum opisywany przez D. Riesmana gorczkowo szuka alternatywnych wizi i jakichkolwiek wsplnot, ktre oferowayby cho namiastk funkcjonowania w grupie i niweloway negatywne skutki osamotnienia, mimo codziennej egzystencji w tumie ludzi. Dzisiaj zmienne takie jak klasa, pe, etniczno, nie determinuj czowieka i nie stanowi znamienia do koca ycia. A. Giddens zauwaa, e w dzisiejszych czasach jednostki w znacznie wikszym stopniu, ni kiedykolwiek przedtem mog same ksztatowa swoje wasne ycie. Znaczenie tradycji i zastanych wartoci nie ma ju dzisiaj takiego znaczenia jak kiedy, rozmywaj si wzory tosamociowe trudno wic o znaczcy drogowskaz w yciu (Giddens 2004: 84). F. Fukuyama wspczesn kultur nazywa kultur wybujaego indywidualizmu, ktr cechuje osabienie norm spoecznych, osabienie wizi rodzinnych, narodowych oraz wizi niewielkich wsplnot miejskich i terytorialnych. Owe zmiany technologiczne J. Schumpeter nazywa twrczym zniszczeniem[14]. Rwnie i M. Castells zwraca uwag, i wspczenie dominujc tendencj zwizkw spoecznych jest wanie indywidualizm. Twierdzi on i od dominacji zwizkw pierwotnych osadzonych w rodzinie i spoecznoci, przez zwizki wtrne osadzone w stowarzyszeniach, brniemy ku zwizkom trzeciego rzdu, ktre opieraj si na sieciach skoncentrowanych wok jednostki. Castells nazywa je spoecznociami spersonalizowanymi, stanowic przypadek sprywatyzowania ycia spoecznego[15].

Wedug Giddensa globalizacja jest napdzana przez trzy kluczowe czynniki[16]:

1. czynniki o charakterze politycznym

- upadek komunizmu sowieckiego, ktry nastpi w wyniku szeregu rewolucji w Europie Wschodniej

- rozwj midzynarodowych i regionalnych mechanizmw rzdowych np. Unia Europejska (stanowica najbardziej pioniersk form rzdw ponadpastwowych) , czy ONZ

- dziaalno organizacji midzyrzdowych i midzynarodowych organizacji pozarzdowych np. Greenpeace, WWF, The Global Environment, Amnesty International

Ryc. 1. Rozwj midzynarodowych organizacji pozarzdowych w latach 1909-1993

 

rdo: Giddens, A., Socjologia, PWN, Warszawa, 2004, s. 78

2. czynniki o charakterze technologicznym

- techniki informacyjne stworzyy moliwoci kontaktu midzy ludmi na caej kuli ziemskiej; jednostki posiadaj wiadomo globaln zdajc sobie spraw, e ich odpowiedzialno spoeczna nie koczy si wraz z ich granic pastwow; coraz silniejsze jest przekonanie, i w sytuacjach kryzysowych spoeczno midzynarodowa ma obowizek podj kroki w celu ochrony ycia i praw ludzi, ktrzy znaleli si w niebezpieczestwie

3. czynniki o charakterze ponadnarodowym

- Giddens wymienia tutaj przede wszystkim korporacje midzynarodowe, czyli firmy wytwarzajce dobra i usugi w wicej ni jednym kraju; korporacje midzynarodowe istniej jak to okrela P. Sztompka w midzynarodowej przestrzeni np. Coca-Cola, McDonalds, Carrefour, General Motors, Citibank. Ich nazwy s znane na caym wiecie, a ich unifikacja zostaje zachowana (co nie zawsze si sprawdza np. WieMaki serwowane przez Polskie oddziay McDonalds, nie zyskay popularnoci. Niestety polska wie, nadal ma negatywne konotacje dla wielu mieszkacw kraju nad Wis); korporacje midzynarodowe odpowiadaj za 2/3 wiatowego handlu

Pojcie globalizacji, chocia obecne w wiadomoci spoecznej, nie jest jednak powszechnie znane i rozumiane wrd Polakw. Z bada przeprowadzonych przez CBOS w 2004 wynika[17], i wikszo badanych (62%), deklaruje, e zetkna si z tym terminem, jednak tylko co trzeci przyznaje, e wie, co on znaczy. Zmienna wyksztacenia w znaczcy sposb rnicuje rozumienie terminu, im jest ono wysze, tym czstsza deklarowana styczno z tym terminem i jego rozumienie. Ankietowani legitymujcy si wyszym wyksztaceniem powszechnie deklaruj znajomo tego pojcia (a 99% z nich - wedug deklaracji - zetkno si z nim, a 79% wie, co ono znaczy), natomiast osoby z wyksztaceniem podstawowym w wikszoci go nie znaj (zetkno si z nim 31% z nich, rozumie je 11%).

 

Ryc. 2. Rozkad odpowiedzi na pytanie Czy kiedykolwiek zetkne si czy te nie z okreleniem globalizacja?

 

rdo: oprac. wasne, na podst. Roguska, B., Spoeczne rozumienie i oceny globalizacji, Komunikat CBOS, BS/5/2004

 

Ponad poowa badanych 53% na pytanie co oznacza globalizacja wskazuje na gospodarcze aspekty globalizacji tj. wiatow wsplnot gospodarcz, poczenie wiatowych rynkw gospodarczych, powizania gospodarcze midzy krajami, wiatow ekonomi, unifikacj gospodarcz, 32% okrelajc globalizacj uywa poj oglnych takich jak: ujednolicenie, scalanie, zjednoczenie, czenie w cao. 18% podaje polityczny wymiar globalizacji tj. czenie si krajw w jedn cao, powizania polityczne krajw, integrowanie si pastw, wsplny organizm pastwowy. Tylko 8% respondentw wskazuje na spoeczno-kulturowe aspekty globalizacji tj. powstanie spoeczestwa wiatowego: czenie si ludzi na wiecie, zanikanie, zmniejszanie si rnic midzy ludmi, zjednoczenie narodw i kultur, zanikanie rnic kulturowych, zanik narodw[18].

 

Ryc. 3. Rozkad odpowiedzi na pytanie Co oznacza termin globalizacja? odpowiedzi poddane kategoryzacji

 

rdo: oprac. wasne, na podst. Roguska, B., Spoeczne rozumienie i oceny globalizacji, Komunikat CBOS, BS/5/2004

P. Sztompka prezentuje cztery wizje globalizacji[19]:

- globalny Gemeinschaft I wiat jest tu postrzegany jako bogata mozaika zamknitych, odgraniczonych od siebie wzajemnie wsplnot; jest to obraz typowy dla antyglobalizmu, wyraajc sprzeciw wobec uniformizacji kultury

- globalny Gemeinschaft II idea oglnoludzkiego konsensusu wok pewnych wsplnych wartoci i ideaw; dy si tutaj do tego by wiat sta si jednoci dla gatunku ludzkiego, takie przesanie nios ze sob koncepcje chrzecijaskie wraz z ide boego krlestwa na ziemi

- globalny Gesellschaft I mozaika suwerennych, niezalenych pastw narodowych powizanych silnymi, wzajemnymi wiziami kooperacyjnymi w dziedzinie ekonomii, polityki i kultury

- globalny Gesellschaft II zanik pastw narodowych i unifikacj pierwotnie regionw, a potem globaln; tego typu wizje realizowaa chociaby Wsplnota Wgla i Stali, czy unia walutowa

O globalizacji mwi si ambiwaletnie raz tylko i wycznie w kategoriach pozytyww, innym razem tylko i wycznie w kategoriach negatyww. Jak susznie zauwaa K. Krzysztofek i M. Szczepaski jej ocena obciona jest wad relatywizacji z kadego globu widzi si j inaczej. Wrd pozytyww globalizacji jej entuzjaci wymieniaj[20]:

- wolno rynkw nie ograniczonych przez rzdy, ktre s najefektywniejsze spoecznie z punktu widzenia alokacji zasobw

- globalizacja ekonomiczna osignita dziki usuniciu barier wolnego handlu towarami i pienidzmi promuje konkurencj, efektywno, przysparza miejsc pracy, obnia ceny dbr konsumpcyjnych

- transnarodowe globalne korporacje o ile s wolne od ingerencji pastwa dbaj o rodowisko, prac itp.

- bez globalizacji rozwj jest utrudniony

- trudno osta si dyktaturom

- globalizacja per saldo opaci si wszystkim spoeczestwom, gdy wymaga cywilizacyjnej kompetencji, a wic coraz lepszego wyksztacenia

- globalna gospodarka jest tolerancyjna i antyideologiczna

- globalizacja kultury staje si szans na uniwersalizacj praw czowieka

Globalizacja ma jednak take swoich zagorzaych przeciwnikw. Wrd nich z pewnoci najbardziej widocznym przejawem s ruchy antyglobalistyczne. Przeciwnicy wrd negatywnych skutkw globalizacji wymieniaj[21]:

- zastpowanie wiata multicywilizacyjnego wiatem monocywilizacyjnym

- erozj spoeczestwa obywatelskich

- pogbianie si napi na tle rosncego ubstwa i presji emigracyjnych

- przeksztacanie setek milionw ludzi w tani towar

- sprzyjanie nie kontrolowanym procesom ponadnarodowym o charakterze patologicznym (przestpczo)

- ekspansja megakorporacji, przez nikogo nie kontrolowanych

D. Held wraz z wsppracownikami dokonali konceptualizacji globalizacji, porzdkujc w pewien sposb spory toczce si wok tego zjawiska. Wyrnili oni mianowicie hiperglobalistw, sceptykw i zwolennikw koncepcji transformacji[22]. Stanowisko sceptykw mona scharakteryzowa krtko poddaj oni w wtpliwo istnienie gospodarki globalnej. Uwaaj oni, i globalizacja ma swoje odpowiedniki w historii, a wspczesna gospodarka rni si od dziewitnastowiecznej wycznie nasileniem interakcji midzy pastwami. Hierglobalici uwaaj, i globalizacja jest zjawiskiem bardzo realnym, ktrego skutki s odczuwalne na kadym kroku. Twierdz oni, e rozrost handlu wiatowego spowodowa brak kontroli poszczeglnych pastwa nad swoimi gospodarkami. Zwolennicy koncepcji transformacji postrzegaj globalizacj w kategorii motoru zmian, upynniaj si ich zdaniem granice tego co wewntrzne i zewntrzne, midzynarodowe i krajowe.

konceptualizacja

hiperglobalici

sceptycy

zwolennicy koncepcji transformacji

Co nowego?

Epoka globalna

Bloki handlowe, sabsza ni w minionych okresach wadza terytorialna

Bezprecedensowa w skali dziejw sie wzajemnych powiza

Dominujce waciwoci

Globalny kapitalizm

Globalne zarzdzanie

Globalne spoeczestwo obywatelskie

wiat mniej wspzaleny ni w latach 80.

gsta (intensywna i ekstensywna) globalizacja

Sia rzdw narodowych

Sabnie i zanika

Wzmacnia si lub rozszerza

Odtwarza si i restrukturyzuje

Czynniki globalizacji

Kapitalizm i postp techniczny

Rzdy i rynki

Poczone siy nowoczesnoci

Wzory stratyfikacji

Erozja dawnych hierarchii

Dalsza marginalizacja Poudnia

Nowy ksztat porzdku wiatowego

Gwny motyw

Bary McDonalda, Madonna

Interes narodowy

Transformacja spoecznoci politycznej

Konceptualizacja globalizacji

Przebudowa ram ludzkiego dziaania

Internacjonalizacja i regionalizacja

Przebudowa relacji midzy regionami i dziaanie na odlego

Trajektoria historyczna

Cywilizacja globalna

Bloki regionalne/ zderzenie cywilizacji

Nieokrelona: globalna integracja i fragmentacja

Argument podsumowujcy

Kres pastwa narodowego

Internacjonalizacja jest uzaleniona od zgody i poparcia rzdw

Globalizacja zmienia sposb sprawowania rzdw i polityk wiatow

Tab. 1. Konceptualizacja globalizacji wedug trzech tendencji

 

rdo: oprac. wasne, na podst. Giddens, A., Socjologia, PWN, Warszawa, 2004, s. 81

 

J. Sztaniszkis globalizacj nazywa metaforycznie sprasowaniem czasu i przestrzeni. Jej zdaniem globalizacja wyrywa poszczeglne kraje z ich czasu historycznego i narzuca im instytucje i procedury adekwatne do innego etapu rozwoju. Sztaniszkis zwraca uwag na trzy sprzecznoci procesu globalizacji[23]:

- globalizacja wchaniajc nowe gospodarki, destabilizuje sam siebie, ogranicza przestrze dziaa stabilizacyjnych; podczas gdy wszyscy znajduj si w tej samej fazie cyklu ekonomicznego osabieniu ulegaj mechanizmy samoregulacji, ostrzejsze s kryzysy

- konflikt midzy geoekonomi a geopolityk; konflikt w dotyczy gwnie umidzynarodowionego kapitau i obecnego hegemona USA

- wzrost irracjonalnoci; scena globalna nie jest ju zintegrowanym, samoregulujcym si systemem

Jak zauwaa autorka globalizacja podobnie jak wadza naley do zjawisk, ktre poznaje si nie wprost, ale po ich rezultatach[24]. Niestety wielu ludziom globalizacja nie przyniosa spodziewanych korzyci ekonomicznych. Jeden z najwikszych znawcw procesw globalizacyjnych J. Stiglitz podkrela, i w wyniku powikszajcej si przepaci miedzy posiadajcymi a nieposiadajcymi coraz wiksza liczba osb z tzw. Trzeciego wiata yje w skrajnej ndzy utrzymujc si z mniej ni dolara dziennie. Mimo obietnic ta liczba nie zmniejszya si, a paradoksalnie powikszya o prawie 100 milionw[25]. Zauwaa si, i globalizacja uruchamia proces osabiania si roli pastwa, ale take wpywa na proces wyalienowania i wyobcowania zjawisk ekonomicznych spod wadzy czowieka[26].

Globalizacja erozja wsplnot lokalnych?

Koniec XIX i poowa XX wieku to waciwie zmierzch lokalizmu. Do jego regresu w bezporedni sposb przyczynia si rewolucja przemysowa. W Polsce takim motorem eliminacji lokalizmu by okres PRL-u, gdzie wadze wyranie dyy do ignorowania spoecznoci lokalnych, a wszelkie przejawy spontanicznej samoorganizacji byy podejrzane, a w zwizku z tym tpione[27]. Jak wskazuje B. Szacka odradzanie si lokalizmu mona traktowa jako reakcj na nieporadno pastwa i centralnej biurokracji w rozwizywaniu problemw spoecznych. Owe odradzanie si lokalizmu jest szczeglnie silne w krajach postkomunistycznych i wydaje si by jedn z waniejszych drg prowadzcych do odradzania si spoeczestwa obywatelskiego[28]. Powstaje tutaj prosta zaleno im mniejsza centralizacja, tym wikszy zakres dziaania i znaczenia struktur lokalnych[29].

Kiedy mwi si o globalizacji w sensie kulturowym bardzo czsto zwraca si uwag na unifikacj, homogenizacj stylw ycia. G. Ritzer nazywa ten proces mcdolnatyzacj. Konsumujc buk ze smaonym misem mielonym wewntrz zwan hamburgerem moemy by pewni, e na caym wiecie w barze McDonalds bdzie wyglda i smakowa tak samo. Nasuwa si wic pytanie, czy procesy globalizacji sigajce daleko gbiej, ni tylko w sfer ujednolicania ycia spoecznego, czy wzorw konsumpcji prowadz do eliminacji lokalizmu? Ot paradoksalnie okazuje si, e nie. Jak zauwaa B. Jaowiecki i K.Z. Sowa lata 90-te XX wieku przyniosy ze sob odrodzenie si lokalizmu, twierdz oni, i sta on si wrcz swego rodzaju wiatopogldem, ktry wyznaje na wiecie coraz wicej zwykych obywateli, a take przedsibiorcw, menederw i politykw[30]. K.Z. Sowa lokalizm definiuje jako wzgldn autonomi oraz upodmiotowienie konkretnych spoecznoci lokalnych w zakresie gospodarczym, spoecznym i kulturalnym w ramach szerszego ukadu spoeczno-przestrzennego i politycznego[31]. Mimo powszechnie dominujcej globalizacji, bycia obywatelami wiata, pozostajemy wci przypisani do naszych maych lokalnych ojczyzn prywatnych - jak ujmuj to K. Krzysztofek i M. Szczepaski nostalgicznych miejsc ktre ksztatuj nasz osobowo. Rodzina, wie, miasteczko s zdaniem obu socjologw blisze ludziom, anieli amorficzny, nieskonkretyzowany, nieczytelny i obcy wiat skali globalnej. Zauwaaj oni, i rozwj lokalny nie jest alternatyw dla procesw globalizacyjnych, stanowi raczej ich dopenienie w myl zasady Myl globalnie, a dziaaj lokalnie R. Dubosa[32]. Trudno nie zauway, i lokalne ojczyzny daj nam poczucie bezpieczestwa i bycia u siebie, oferuj posiadanie chocia maego skrawka ziemi, swojego miejsca. Nasze lokalne ojczyzny staj si owymi magicznymi miejscami, ktre cho trudne do zoperacjonalizowania w sposb naukowy, staj si szans na okrelenie naszego miejsca w przestrzeni. Trudno przecie mwi o globalnym w wiecie w kategoriach mj, czy swojski. O ile zdajemy sobie spraw z ycia w globalnej wiosce, o tyle to wanie nasza lokalna ojczyzna staje si najczciej naszym punktem odniesienia, okrelenia naszej tosamoci. Mona co prawda by obywatelem wiata, ale taki czowiek tak naprawd, nigdzie nie jest u siebie. Przykadem mog by tutaj osoby o dwunarodowym pochodzeniu ze strony rodzicw, nierzadko majce problemy z okreleniem wasnej tosamoci.

Paradoksalnie globalizacja ma silne sprzenie zwrotne z lokalizmem. Z. Bauman na okrelenie tego zwizku uku termin glokalizacja, jako cise powizanie tego co globalne i lokalne. ycia w globalnym wiecie waciwie nie da si unikn, gdy dotyka ono bezporednio kadego z nas, cho rzadko zdajemy sobie z tego spraw. Mimo, i termin globalizacja sta si niemal ikon wspczesnego wiata, poziom wiadomoci Polakw w tym wzgldzie jest bardzo niski. Tylko co trzeci Polak zetkn si z tym terminem i wie, co on oznacza, niemal tyle samo badanych respondentw deklaruje, i nigdy nie zetkno si z tym terminem, a niemal co czwarty nie wie, co on oznacza. Wbrew temu, czego mona by oczekiwa globalizacja sprzyja odradzaniu si lokalizmu. Jednostki preferuj zakorzenienie, chc mie poczucie przynalenoci do jakiej wsplnoty, mie swoje miejsce na ziemi, ni by obywatelami wiata. Globalizacja ma swj awers jak i rewers i trudno jednoznacznie okreli, jakie konsekwencje niesie ona ze sob.

 

Bibliografia:

 

1.        Bauman, Z., Globalizacja, PIW, Warszawa, 2000

2.        Castells, M., Galaktyka Internetu, Rebis, Pozna, 2003

3.        Fukuyama, F., Wielki wstrzs, Politeja, Warszawa, 2000

4.        Giddens, A., Socjologia, PWN, Warszawa, 2004

5.        Jaowiecki, B., Sowa, K.Z., Przedmowa, [w:] Spoecznoci lokalne. Teraniejszo i przyszo, pr. zbior. Pod red. B. Jaowiecki, K.Z. Sowa, P. Dudkiewicz, IGP UW, Warszawa, 1989

6.        Krzysztofek, K., Szczepaski, M.S., Zrozumie rozwj. Od spoeczestw tradycyjnych do informacyjnych, Ul, Katowice, 2002

7.        McLuhan, M., Zrozumie media. Przeduenia czowieka, WNT, Warszawa, 2004

8.        Roguska, B., Spoeczne rozumienie i oceny globalizacji, Komunikat CBOS, BS/5/2004

9.        Sowa, K.Z., Zmierzch i odrodzenie lokalizmu, [w:] Spoecznoci lokalne. Teraniejszo i przyszo, pr. zbior. pod red. B. Jaowiecki, K.Z. Sowa, P. Dudkiewicz, IGP UW, Warszawa, 1989

10.     Starosta, P., Poza metropoli. Wiejskie i maomiasteczkowe zbiorowoci lokalne a wzory porzdku makrospoecznego, U, d, 1995

11.     Stiglitz, J., Globalizacja, PWN, Warszawa, 2005

12.     Szacka, B., Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa, 2003

13.     Sztaniszkis, J., Wadza globalizacji, Scholar, Warszawa, 2004

14.     Sztompka, P., Socjologia. Analiza spoeczestwa, Znak, Krakw, 2002

15.     Szymaski, W., Globalizacja wyzwania i zagroenia, Difin, Warszawa, 2001


 

Globalizacja ziszczenie wizji McLuahana

 

Artyku stanowi prb odpowiedzi na pytanie, czym jest globalizacja i jakie ma znaczenie dla funkcjonowania spoeczestwa i jednostek. Autorka dokonuje przegldu definicyjnego pojcia globalizacja, starajc si wykaza, jakie to zjawisko niesie ze sob pozytywne jak i negatywne konsekwencje. W artykule podjto rwnie prb okrelenia stopnia wiadomoci i rozumienia pojcia globalizacji wrd Polakw. Druga cz artykuu dotyczy kwestii lokalizmu, ktra zdaniem autorki cile wie si z globalizacj. W artykule wykazano, i paradoksalnie ycie w zglobalizowanym wiecie odradza lokalno, jako element chronicy przed obcym, zimnym i bezdusznym wiatem globalnym. Lokalno staje si szans na okrelenie wasnego miejsca na ziemi, uwalniajc od unifikacji i standaryzacji ycia.

Globalisation - realizing McLuahan vision

 

The article the state the test of answer on question, what the meaning is globalisation and what has for functioning the society and individuals. Authoress makes the review of definitional notion globalisation, trying to show, what this phenomenon carries with me positive how and negative consequences. It the test of qualification of degree consciousness in article was undertaken was also and the understanding of among Polish the notion of globalisation. Second part of article concerns the matter the localism, which it joins the authoress' sentence with globalisation closely. It it in article was showed was that life in globalisation world dissuades localism paradoxically, as protecting before strange, cold and unfeeling global world element. The localism becomes on qualification of own place with chance on the ground, freeing from unification and standarisation of life.

 

serwis umoliwiajcy profesjonalne przygotowanie ankiet:: eBadania.pl