Magdalena Szpunar

skany publikacji::   DJVU PDF
Przy cytowaniu zastosuj nastpujcy opis bibliograficzny:
Magdalena Szpunar,
Rozwaania na temat komunikacji internetowej,
J. Mazur, M. Rzeszutko-Iwan (red.), Teksty kultury - oblicza komunikacji w XXI wieku, Lublin, 2006, s. 219-231

Mgr Magdalena Szpunar

Wysza Szkoa Informatyki i Zarzdzania

w Rzeszowie

Zakad Bada nad Nowymi Mediami

Jzyk internetu. Rozwaania na temat komunikacji internetowej

Mwic o jzyku Internetu moemy mie na myli dwa jego aspekty. Pierwszy z nich dotyczy jzyka komunikacji dziki, ktremu Internet moe w ogle funkcjonowa, a wic protokou opartego na wymianie pakietw TCP/IP (ang. Transmission Control Protocol/Internet Protocol) jest on jzykiem binarnym, opartym o cig zero-jedynkowy. Drugi to jzyk spoecznoci, ktra kreuje wirtualne wiaty jest on jzykiem ASCII (ang. American Standard Code for Information Interchange), opartym o cyfry, litery, znaki przestankowe oraz specjalne. W niniejszym artykule pierwszy aspekt zostanie waciwie pominity, gdy stanowi on domen informatykw i ma charakter typowo techniczny. Bardziej interesujcy wydaje si by tutaj specyficzny jzyk, jaki wytworzyli internauci, zwani take netterami, czy te netizenami (mieszkacami sieci).

Komunikacj zaporedniczon przez komputery nazywa si komunikacj CMC (ang. computer mediated communication, co oznacza komunikacj za porednictwem komputerw. Ten typ komunikacji okrela si rwnie jako komunikacj typu face-to(via monitor)-face, albo komunikacja typu face-to-monitor[1], w takim sposobie komunikacji czowiek staje si elementem zbdnym, waniejsza staje si interakcja z maszyn. Jedn z bardziej popularnych metafor prbujcych opisa fenomen ycia w wiecie komputerw jest ycie na ekranie lub te poprzez ekran[2].

Interakcja zaporedniczona, taka z jak mamy do czynienia, wanie za pomoc Internetu ma zupenie inny charakter, od interakcji typu face-to face (zob. tab.1.). Interakcj bezporedni jest rozmowa osb, ktre np. spotykaj si na ulicy, w pracy, czy innym miejscu. Interakcja zaporedniczona jak sama nazwa wskazuje odbywa si za porednictwem zewntrznych technik przekazu takich jak papier, cza i impulsy elektroniczne. Interakcja ta jest rozcignita w czasie i przestrzeni, wybiegajc daleko poza kontekst zwykej interakcji bezporedniej. Oczywicie nie daje ona tylu moliwoci, co interakcja bezporednia[3]. Zaporedniczona quasi-interakcja odnosi si do relacji spoecznych wytwarzanych przez rodki masowego przekazu, nie przebiega ona midzy konkretnymi jednostkami std okrelenie quasi-interakcja. Interakcja ta ma charakter monologowy, a nie dialogowy, gdy jest jednostronn form komunikacji tak jak np. pogram telewizyjny, cho oczywicie i w nim zdarza si czasem interakcja z widzem[4].

 

Tab.1. Typy interakcji

Cechy interakcji

Interakcja bezporednia

Interakcja zaporedniczona

Zaporedniczona quasi-interakcja

Ukad czasowo-przestrzenny

kontekst wspobecnoci; wsplny przestrzenno-czasowy ukad odniesienia

rozdzielenie kontekstw; dostpno w czasie i przestrzeni rozszerzona

rozdzielenie kontekstw; dostpno w czasie i przestrzeni rozszerzona

Zakres rodkw symbolicznych

dua rnorodno rodkw symbolicznych

zawenie zakresy rodkw symbolicznych

zawenie zakresy rodkw symbolicznych

Ukierunkowane dziaania

dziaanie wobec konkretnych innych

dziaanie wobec konkretnych innych

dziaanie wobec nieograniczonej liczby potencjalnych odbiorcw

Dialogowa/monologowa

dialogowa

dialogowa

monologowa

rdo: A. Giddens, Socjologia, PWN, 2004, s. 488

 

ZiomekPoziomek21: a nie tak myle co chce eby mi si przynio i nie mam rzadnych pomysw

MySzKa_CooL: !!!ELKA!!!! oki dzieki powiedz mu ze ja tez chyba bede wiec jak cos niech tylko zagada

BMX_16_rzeszow: Kto poklika

anle7: hej! Chtnie pogadam z kims po 30 i najlepiej po yciowych zakretach

**Monika**16*: ja

*diOpTriA*: nuDa

!!!ELKA!!!!: MySzKa_CooLpoczekaj dam ci go teraz

+MaisHa+ODCHODZI: ghj* hejak

!!!ELKA!!!!: oki

*MOdA*WiLczYcA*: ja ci sie przysnie jak zawsze

ZiomekPoziomek21: dobra ja spadam

MySzKa_CooL: ZiomekPoziomek21 to chyba nie trudne jakas

ZiomekPoziomek21: pa kofane moje ludziki

anle7: ja mam 30 lat i jestem kobieta

*MOdA*WiLczYcA*: eej mati hola hola

ghj*: Iza co sie stao

 

Lurkerzy zapewne niewiele rozumiej z tego tekstu i jawi im si on jako cakowicie chaotyczny. Lurkowanie to faza larwalna w rozwoju nettera[5], polegajca na biernej obserwacji tego co si dzieje online, bez wykonywania jakichkolwiek dziaa, udziau w jakiejkolwiek dyskusji. Przedstawiony powyej fragment dyskusji z czata towarzyskiego na portalu interia.pl moe zadziwia nonsensownoci komunikacji. Wydaje si, e kady tutaj co, mwi, ale tak naprawd nikt nikogo nie sucha. Charakterystyczne dla komunikacji internetowej, szczeglnie tej w formie synchronicznej (odbywajcej si w czasie rzeczywistym), np. na czatach jest delimitacja, czyli brak pocztku i koca konwersacji. Rwnie istotnym elementem tego typu komunikacji jest jej wielogosowo, mona powiedzie, e kady rozmawia z kadym, a w konsekwencji nikt nie mwi do nikogo. Multikonwersacja pozwala na jednoczesn rozmow z kilkoma osobami, bez wypywu na stopie intymnoci rozmowy[6]. Bardzo czsto ten typ komunikacji przyrwnuje si do polifonii, ktra w muzyce oznacza rwnoczesny udzia dwch lub wikszej iloci gosw prowadzonych niezalenie od siebie pod wzgldem melodyczno-rytmicznym. Rwnie popularne jest okrelanie, szczeglnie komunikacji typu asynchronicznego, wystpujcej gwnie na forach dyskusyjnych, jako komunikacji kaskadowej. Kaskada oznaczajca wodospad, w ktrym woda spada z progu lub po stopniach, uksztatowany w sposb naturalny lub sztuczny, doskonale oddaje ide tego typu komunikacji. Kolejno pojawiajce si po sobie wtki (gosy w dyskusji) tworz wanie pewien typ kaskady.

 

  KOSCIӣ KATOLICKI Sp z o.o. - Go: emil 29.01.02, 11:08

  Re: KOSCIӣ KATOLICKI Sp z o.o. - Go: radek 29.01.02, 11:28

  Re: Archidiecezja pada przez pedofila - Go: Ed 08.07.04, 20:10

  Czy Bg wie??? - Go: Ed 04.01.05, 23:40

  Re: Czy Bg wie??? - h.j.k 07.03.05, 21:02

  Re: Czy Bg wie??? - ouimet 08.03.05, 04:05

  Re: Czy Bg wie??? - Go: * 08.03.05, 11:04

  Re: Czy Bg wie o mkocielnej poprawnoci??? - Go: Ed 01.07.05, 04:26

  Ostatnia krucjata czyli Chrzecijaski dihad - Go: Ed 18.07.05, 05:01

  Re: Ostatnia krucjata czyli Chrzecijaski dihad - Go: zakuta pala 31.07.05, 09:08

  Re: Ostatnia krucjata czyli Chrzecijaski dihad - Go: Ed 31.07.05, 10:49

  Re: KOSCIӣ KATOLICKI Sp z o.o. - Go: ksigowy 29.01.02, 11:48

  Re: KOSCIӣ KATOLICKI Sp z o.o. - Go: emil 29.01.02, 12:25

  Re: KOSCIӣ KATOLICKI Sp z o.o. - Go: Guciek 29.01.02, 13:32

  Re: KOSCIӣ KATOLICKI Sp z o.o. - Go: Bozo 29.01.02, 13:43

  Re: KOSCIӣ KATOLICKI Sp z o.o. - Go: radek 29.01.02, 14:39

 

Aby nada tego typu komunikacji charakter pynny (i tak opniany przez czas potrzebny do napisania tekstu na klawiaturze, jak i przesyu danych) stosuje si wiele zabiegw, by jzyk ten uczyni bardziej zwizym i komunikatywnym. Nie zwraca si tutaj uwagi na adne reguy gramatyczne, styl, czy ortografi. To tylko zbdne dodatki, utrudniajce i wyduajce czas komunikacji. P. Wallace jzyk Internetu nazywa jzykiem ekonomicznym[7], a W. Burszta nazywa go jzykiem instant[8]. Jest on jak zupa w proszku, wystarczy doda wrztku, zamiesza i gotowe. Bez zbdnych dodatkw i upiksze. Moe nie tak samo smaczna, ale zaspokaja pierwszy gd. Zawiera on szereg skrtowcw pls (please), cu (see you), ur (you are), thx (thanks). Rwnie istotn funkcje maj tutaj do spenienia akronimy, ktrymi jzyk Internetu jest przepeniony. Do najpopularniejszych wrd nich nale:

FAICT (As Far As I Can Tell) O ile mog powiedzie

AFAIK (As Far As I Know ) - Z tego co mi wiadomo

AFAIR (As Far As I Remember) O ile pamitam

4U (For You) Dla ciebie

4AW (For A While) Przez chwil

ASAP (As Soon As Possible) Tak szybko jak tylko to moliwe

BBL (Be Back Later) Wracam pniej

YHBT (You Have Been Trolled) Zostae wrobiony

Gwnie s one pochodzenia anglojzycznego, ale wyksztaciy si take polskie akronimy, cho jest ich duo mniej:

ATSD A Tak Swoj Drog

DOZO Do Zobaczenia

MSZ Moim Skromnym Zdaniem

NTG Nie Ta Grupa

Z/W Zaraz Wracam

M. Collot i N. Belmore przeanalizoway ponad 200 wiadomoci z grup dyskusyjnych, stwierdzajc, i jzyk ten przypomina mow stosowan w wywiadach. Dziaa tutaj raczej efekt podium, ni prawdziwa dyskusja w grupie. Osoby komunikujce si reaguj na jak wypowied i zdaj si zwraca do jednej osoby, ale maj wiadomo, i istnieje szersze grono suchaczy. Zachowujc si tak jakby siedzieli przed kamer i odpowiadali na pytania redaktora w studio - w przeciwiestwie do wywiadw telewizyjnych, w Internecie nikt im nie przerywa, tote nierzadko wygaszaj cae tyrady automonologw[9].

Pod adresem internetowej komunikacji wysuwa si szereg zarzutw. Do najdobitniej artykuowanych naley niska zasobno informacyjna. Twierdzi si, i komunikacja ta jest ubosza. Paradoksalnie jednak komunikat tekstowy moe by informacyjnie zasobniejszy. Jak zauwaa A. Ben-Zeev w tym typie komunikacji dominuj bardziej osobiste pytania, mniej jest pyta o drugorzdnym znaczeniu[10]. Szybciej wic uzyskujemy informacje dla nas znaczce, bez caej zbdnej otoczki.

Niestety z bada wynika, i Internet jest waciwie emocjonalnie lodowaty, a nasze wraenie o innych powstaje na podstawie niemal wycznie na podstawie obserwacji kodu ASCII. Wedug S. Hiltz i M. Turoff w Internecie wszyscy sprawiamy wraenie chodniejszych ni w rzeczywistoci, bardziej skoncentrowanych na zadaniu, jak i bardziej wybuchowych. Grupy komunikujce si za pomoc komputera czciej doprowadzay do konfliktu, ni do sytuacji rozadowujcych napicie. Obserwacja grup internetowych doprowadzia do wniosku, i w Sieci ludzie dziaaj tak, jakby chcieli nawzajem si rozdrania, raczej zaogniajc ni zaegnujc konflikty[11]. Podobne wnioski ze swoich bada wycign Rodney Fuller, stwierdzajc, i pomyki oceny ciepa lub chodu byy do powszechne partnerzy nie znajcy si osobicie, lecz wycznie z kontaktw mailowych wykazywali bardzo du nietrafno swoich spostrzee, mylnie posdzajc swoich partnerw raczej o podejcie rozumowe, analityczne, logiczne ni uczuciowe. Osoby znajce si wycznie z Sieci przeceniay u swoich partnerw potrzeb zachowania porzdku i zasad, nie doceniajc spontanicznoci. Wyniki obu przytoczonych bada wskazuj, e to, co widzimy na ekranie monitora, nie do koca jest tym, co chcielibymy powiedzie lub powiedzielibymy face-to-face. Poza iluzorycznym wraeniem chodu, draliwoci, ktliwoci, sprawiamy take wraenie osb nie potraficych wywiadcza drobnych uprzejmoci, bowiem odpowiadamy na rzekomy chd[12].

W odpowiedzi na emocjonaln internetow ozibo wyoniy si emotikony. S to znaki symbole, stworzone ze znakw interpunkcyjnych, czasem z towarzyszcymi im literami. Emotikon jest swoistym substytutem komunikacji niewerbalnej, ma ukaza to, co dla odbiorcy jest niedostrzegalne mimik, intonacj gosu, gestykulacj, nastrj. Waciwie ich lista jest nieograniczona, jedynym punktem granicznym jest nasza wyobrania. Poniej przedstawiam najpopularniejsze emotikony (naley je odczytywa obracajc gow o 90 stopni w lewo):

:-( smutek;

;-) przymruenie oka;

:-0 zdziwienie.

Projekt H[13] wykaza, i w usenetowych grupach dyskusyjnych, jak i innych forach 13,4% wiadomoci z prby 3000 postw zawierao tego typu akcenty graficzne[14].

Mimo, i emotikony stanowi substytut stanw uczuciowych dowiadczanych w danej chwili, stanowi jednak rdo informacji przemylanych i wysyanych wiadomie[15]. W komunikacji face-to-face sygnay niewerbalne, jakie wysyamy do partnera(w) komunikacji z reguy maj charakter podwiadomy. W komunikacji zaporedniczonej, w ktrej uczestniczy maszyna (komputer), mamy czas na zastanowienie si i zobrazowanie naszej emocji odpowiednim emotikonem.

Charakterystyczna dla internetowej komunikacji jest ikonizacja. Wiele elementw funkcjonujcych na stronach WWW zostaje zobrazowanych tak, aby komunikowa si bez uywania nadmiernej iloci sw. Czasami prowadzi to do zupenej eliminacji tekstu, na rzecz obrazu. Przykadem moe by koperta symbolizujca poczt e-mail, filianka obrazujca kawiarenk internetow, czy domek symbolizujcy stron domow itp. Przygldajc si mediom elektronicznym moemy zauway, e obraz dominuje nad tekstem, czasem nawet cakowicie je wypierajc. Sowo elektroniczne peni rol suebn wobec obrazu, a sama forma multimedialna warunkuje ogniskowanie naszej uwagi wanie na obrazie, a nie na tekcie[16]. Mimo, i uycie obrazu miast tekstu jest mao ekonomiczne, gdy z reguy dobrej jakoci obraz komputerowy, czy fotografia zawiera duo wicej miejsca w pamici,[17] to jednak obraz staje si priorytetowy w walce o miejsce w oknie Windows. Proces ikonizacji nie jest wic podyktowany ekonomicznoci, a raczej wygod uytkownika. Interfejs bowiem oparty na obrazie, jest o wiele bardziej przyjazny i atwiej przyswajalny przez uytkownika. Jak zauwaa J. Bobryk proces ten podyktowany jest wygod uytkownika, bowiem znaki ikoniczne (fotografie, rysunki, wszelkie obrazy) s przez czowieka szybciej rozpoznawalne, ni znaki-symbole (sowa, symbole matematyczne)[18].

Komunikacja internetowa wymusza na nas stosowanie rnego typu skrtowcw, akronimw, czy emotikonw. Reguy gramatyczne, ortograficzne, czy stylistyczne, nie maj tutaj adnego znaczenia cel to jak najszybsze dotarcie komunikatu do jego odbiorcy. Jzyk internetu przypomina komunikacj tekstow przez telefon komrkowy, chocia t drug charakteryzuje wiksza cigo i dostpno. wiadomo staego kontaktu z innymi, daje poczucie przynalenoci do danej grupy spoecznej, sprawiajc, e czujemy si dla kogo spoecznie istotni[19]. Std tak niezwyka popularno telefonw komrkowych wrd modziey, ktra kad woln chwile spdza na wysyaniu SMS-w (ang. short message service usuga przesyu krtkich wiadomoci tekstowych), bowiem jest to wiek, kiedy potrzeba przynalenoci grupowej, aprobaty rwieniczej najdobitniej daje o sobie zna. T. Goban-Klas nazwa to pokolenie pokoleniem SMS-w, ktrego cech jest medialno i mobilno. Narzdzie komunikacji telefon komrkowy - stao si czynnikiem spajajcym grup (umawianie si na spotkania poprzez SMS), okrelajcym w pewnym sensie styl bycia i ycia analogiczny do komrkowego komunikatu intensywny i szybki. Komunikacja SMS-owa ma icie fatyczny charakter, nie chodzi w niej gwnie o wymian informacji, ale raczej o to by by w kontakcie (ang. be in touch), podtrzyma kontakt towarzyski. Warto jednak zwrci uwag, i technologia SMS zaciera granice pomidzy yciem zawodowym i prywatnym[20]. Jedn z bardziej cenionych sobie przez pracodawcw cech u potencjalnego pracownika jest dyspozycyjno. Nierzadko kategoria ta sprowadza si do wrczenia pracownikowi telefonu komrkowego i wymuszeniu na nim kontaktu niemal przez 24 godziny na dob. Telefon z bogosawiestwa, staje si przeklestwem nie szanujc granicy ogniska domowego cho przecie powiedz sceptycy zawsze mona go wyczy.

Mwic o jzyku internetowej komunikacji, trudno jednak pomin jeden z jej najwaniejszych aspektw, a mianowicie hipertekstualny charakter. Najkrcej hipertekst mona okreli jako tekst elektroniczny z moliwoci niemal dowolnej jego modyfikacji. Przywoam tutaj jednak definicj P. Gilstera, ktry okrela go jako dane wyposaone w dowizania do sw kluczowych, pozwalajce na niesekwencyjne przegldanie informacji, inaczej jako program do tworzenia i poszukiwania odsyaczy[21]. Z kolei Z. Suszyski okrela hipertekst jako poczenie multimedialnoci i anachronicznego systemu intertekstualnych odsyaczy, ktre pozbawiaj tekst przestrzennych granic[22]. Suszyski przywouje rwnie definicj J. Smitha, wedle ktrej hipertekst to rodzaj dostpu do sytemu zarzdzania informacj zgromadzon w sieci wzw (ang. nodes), ktre mog zwiera teksty, grafik, przekazy audiowizualne i inne[23]. Natura hipertekstu pozwala na jego dowolne modyfikacje, zapewniajc za kadym razem subiektywne, inne odczytanie tekstu, ktry mona dowolnie czy i modyfikowa. To od czytajcego zaley, w jakim kierunku pody, jak potocz si losy bohatera. Przejcia od hiperlinku do hiperlinku mog w pewnym momencie dezorientowa, wprawi w zakopotanie, a nawet sprawi, i niemoliwy bdzie powrt do pocztku skania to czasem do bdzenia bez adu i skadu, ale pozwala dokonywa niezliczonych odkry[24]. Z pewnoci jest tak jak pisze U. Eco nowe technologie prowadz do powstawania nowych form twrczoci, sprzyjaj powstawaniu nowych gatunkw literackich, nie zastpujc starych[25]. Powie oparta o hipertekst uczy wolnoci i kreatywnoci[26], czsto tutaj przywoywana jest struktura koa, jako figura okrelajca struktur hipertekstualn. Jest to koo, ktrego rednica moe rozrasta si niemal w nieskoczono i zatacza coraz to nowe krgi. Krgi te mog poda w dowolnym kierunku, dowolnie na siebie zachodzi, a nawet tworzy dowolne ptle. Jak powiada Eco struktura hipertekstu uwalnia nas o lektury linearnej - od pocztku do koca dziea.

Hipertekst to take redefinicja miejsca autora i czytelnika, ktrzy odpowiednio tworz i odczytuj dzieo. W przypadku tekstu elektronicznego ta granica si zaciera. Czytelnik ma tutaj funkcj niemal rwn jej twrcy, sam staje si kreatorem odczytywanych treci. Mwi si tutaj o mierci autora, bowiem jak pisze T. Nelson Nie ma ostatniego sowa. Nie moe istnie ostateczna wersja, rozstrzygajca myl. Zawsze bdzie jaki nowy pogld, nowa idea reinterpretacja[27]. Dziea oparte o hipertekst czsto nazywa si otwartymi, bowiem ich ksztat jest plastyczny zaley od twrczej modyfikacji czytajcego. Nie ma adnej mapy, czy te wzorca narzucajcego takie, a nie inne odczytanie dziea, czy te poznanie go w formie pierwotnej. Obok nielinearnej struktury, otwartej struktury i umniejszenia roli autora na rzecz czytelnika hipertekst posiada jeszcze jedn waciwo integralno. O ile w przypadku tradycyjnej ksiki atwo okreli jej pocztek i koniec, w sytuacji Internetu sytuacja ta o wiele bardziej si komplikuje. Jak susznie zauwaa M. Sieko tekst w Internecie nie ma granic i mona go przyrwna do klockw, ktre mona konfigurowa dowolnie[28].

 

1.2. Hack mowa jako specyficzna forma internetowego argonu

 

Informatycy stanowi grup ekskluzywn, nazywa si ich nierzadko magikami, czy guru, a reprezentowan przez nich kultur techniczn okrela si jako niezwykle hermetyczn[29]. Pocztkujcy uytkownik opanowa musi niezwykle enigmatyczn terminologi pen skrtw i zwrotw argonowych, a poza tym musi wiedzie jak korzysta z zainstalowanego oprogramowania, a pierwsze prby kontaktu ze zoliw maszyn zwykle kocz si frustracj. Zdaniem Stolla jest to zabieg celowy, informatycy cho twierdzcy, e ich wiat jest otwarty de facto broni dostpu do niego, zmuszajc do przejcia przez skomplikowany technologiczny rytua.

W przypadku jzyka Internetu z powodzeniem moemy uywa sformuowania slang, gdy takie nosi znamiona. Mimo, i nazywa slang pierwotnie oznaczaa mow wulgarn, obecnie okrela si go jako sposb wypowiadania si za pomoc sw, zwrotw, wyrae o charakterze kracowo potocznym i efemerycznym, nacechowany humorem i ekspresywnoci. Podkrela si, i slang nie jest wasnoci adnej klasy lub grupy spoecznej i moe pochodzi z rozmaitych rodowisk[30]. Rwnie uprawnione wydaje si by okrelanie tego jzyka argonem, jako jzyka okrelonej grupy spoecznej (nie terytorialnej), np. uczniw, studentw, onierzy, rnicego si od jzyka oglnonarodowego gwnie pod wzgldem leksykalnym, a nie gramatycznym, jak gwary czy dialekty ludowe. Warto zwrci uwag, i zgodnie z definicj odrbno leksykalna argonu moe by niewielka albo tak znaczna, e przestaje by on zrozumiay dla osb nie wtajemniczonych i rzeczywicie np. w przypadku jzyka informatykw, czy hack mowy (ang. leet speak) ma on charakter na tyle inkluzywny i hermetyczny, i jest zupenie nie zrozumiay dla osb spoza rodowiska. Oto przykady autentycznych wypowiedzi kilku rnych hackerw (zachowana pisownia oryginalna)[31]:

- dzielenie msgw z mejlboksa przez $/="\n\nFrom" chyba nie jest do koca reliabilne

- to polegalo na pisaniu tych splojtow zeby program wywolal shellcode

- nie bylo suidow wiec zrobilem sobie programik ktory LD_PRELOADem podmienial exit()

- a rozmiary tych appletw s tak ograniczone, e a s specjalne obfuskatory ktre zamieniaj symbole na jak-najmniej-literowe (bo oczywicie java jedzie na symbolach wic stripa si nie da)

- jeli caa idea jest taka e to requeci ggla javaskryptem to nie jest to partykularnie odkrywcze

Wolna encyklopedia Wikipedia opracowywana przez samych internautw podaje, i hack mowa (ang. leet speak, od elite speak) - wbrew nazwie nie jest to argon uywany przez hackerw, ale oparty na jzyku angielskim slang rozpowszechniony na rnego rodzaju chatach sieciowych, IRC, forach, popularny take wrd nastoletnich wamywaczy komputerowych (tzw. script kiddies), crackerw oprogramowania, piratw softwarowych i fanw FPS. Zauwaa si, i polska nazwa slangu - uywana wymiennie z oryginaem angielskim - wywodzi si z bdnej, negatywnej konotacji terminu haker oraz kultury hakerskiej. Wrd charakterystycznych elementw hack mowy wymienia si czst transliteracj sw z wykorzystaniem cyfr i innych znakw ASCII spoza alfabetu aciskiego (np. 1337 zamiast leet wymawiane jak el eat, tj. elite), fonetyczny lub zbliony zapis/odczyt liter i angielskich sw (np. b - czytane jak nazwa litery zamiast czasownika be, r zamiast are), opuszczanie niewymawialnych liter, celowe dokonywanie bdw typograficznych (np. pr0n zamiast porn), naduywanie z w miejsce s jako kocwki liczby mnogiej etc. Poniej znajduj si przykady tego typu mowy[32]:

        boxz - (z ang. box) dos. pudo, skrzynka - metafora komputera

        d00d - (z ang. dude) kole

        leet - (z ang. elite) elita

        noob - (z ang. newbie) dos. todzib - osoba o niskich umiejtnociach informatycznych

        joo - (z ang. you) ty

        w@r3z - (z ang. -ware, slangowe warez) okrelenie pirackiego oprogramowania

        31337 - (z lac. eleet) po prostu 1337

Nieliczni autorzy, zajmujcy si problematyk hack mowy - jak chociaby autorzy tego hasa opracowanego na Wikipedii - uwaaj, e pochodzenie tych znieksztace moe mie swe rdo w prbach uniknicia cenzury nakadanej przez niektrych usugodawcw sieciowych na tematy niezgodne z prawem jak nielegalne oprogramowanie, pornografia, czy wamania komputerowe itp. Leet speak jak wikszo argonw stale i do szybko ewoluuje, dostosowujc si m. in. do uaktualnianych filtrw cenzorskich, a wic jej charakter i stosowane sownictwo stale ewoluuj. Zauwaa si jednak, i zjawisko to jest specyficzne dla jzyka angielskiego, ktry ze wzgldu na swj uproszczony charakter wydaje si bardzo podatny na takie formy wypowiedzi, niestety jzyk polski ze swoimi rozbudowanymi sowami i fleksj nie jest szczeglnie podatny na tego typu ewolucj. Funkcjonuj jednak nieliczne przykady nawizujce do anglojzycznych wzorcw (np. 3maj si)[33].

Funkcjonuje nawet okrelenie polski argon hackerski, jako okrelenie specyficznego argonu uywanego przez polskojzycznych hackerw bdcy specyficznym poczeniem jzyka polskiego, angielskiego, argonu technicznego i wyrae typowych dla kultury hackerskiej. Na argon informatyczny skadaj si w przewaajcej czci powierzchownie spolszczone angielskie sowa np. zrealizowaem sobie, e musz zaadresowa ten problem (ang. I realized that I have to address this problem, co mona przetumaczy jako: uwiadomiem sobie, e musz zaj si tym problemem)[34].

Synne powiedzenie Wittgensteina Granice mojego jzyka s granicami mojego wiata, zyskuj w naszych czasach nowego znaczenia. Im bardziej powszechne staj si komputery i Internet, tym wicej elementw specjalistycznego argonu funkcjonujcego w tym rodowisku przenika do naszego jzyka i mowy potocznej. A. Szewczyk pojawianie si argonu informatycznego uwaa za niekorzystny element komputerowej alfabetyzacji[35]. Wydaje si jednak, e suszniejszym byo by mwienie o komputerowej analfabetyzacji, jako elemencie pozbawiajcym jzyka regu gramatyki, interpunkcji, czy ortografii. W jzyku internautw te elementy staj si najmniej znaczce, a waciwie zbdne i nieistotne.

Metafory zaczerpnite z jzyka technicznego, na stae wpisay si w nasz jzyk. Funkcjonuje w jzyku okrelenie resetowa dysk, co oznacza odstresowanie si, poprzez stan upojenia alkoholowego, mwimy rwnie nie mam do niego dostpu, gdy nie moemy si z kim skontaktowa, jest nieuchwytny. Rwnie i komputery traktowane s jak osoby ludzkie, mwimy e atakuj je robaki czyli de facto ywe organizmy, czy wirusy. wiat techniki i wiat ludzi stale przenikaj si. Metafora czowieka - komputera na stae wpisaa si w nasze ycie. Oto jeden z przykadw, funkcjonujcych w formie artu, gdzie wiat technologii przenika si ze wiatem rzeczywistym[36].

Drogi serwisie techniczny!

W ubiegym roku zmieniam chopaka na ma i zauwayam znaczny spadek wydajnoci dziaania, w szczeglnoci w aplikacjach kwiaty i biuteria, ktre dziaay dotychczas bez zarzutu w chopaku. Dodatkowo m - widocznie samoistnie - odinstalowa kilka bardzo wartociowych programw takich jak romans i zainteresowanie, a w zamian zainstalowa zupenie przeze mnie niechciane aplikacje pika nona i boks. Rozmowa nie dziaa zupenie, a aplikacja sprztanie domu po prostu zawiesza system. Uruchamiaam aplikacje wsparcia ktnia aby naprawi problem, ale bezskutecznie.

/-/Desperatka.

Droga Desperatko!

Na wstpie pragniemy zwrci Twoj uwag, i chopak jest pakietem rozrywkowym, podczas gdy M jest systemem operacyjnym. Sprbuj wprowadzi komend: C:\\mylaam_e_mnie_kochasz, cign zy oraz zainstalowa win. Jeli wszystko zadziaa jak powinno, m powinien automatycznie wczy aplikacje biuteria i kwiaty. Pamitaj jednak, i naduywanie tych aplikacji moe doprowadzi ma do wystpienia bdu grobowa_cisza lub piwo. Piwo jest bardzo nieprzyjemnym programem, ktry w pewnych sytuacjach moe wcza plik gone_chrapanie.MP3 Cokolwiek by robia, pamitaj jednak, eby nie instalowa teciowej. Nie prbuj te instalowa nowego programu chopak. To nie s wsppracujce aplikacje i zniszcz ma. Sumujc: m jest wspaniaym programem, ale ma ograniczon pami i nie moe szybko wcza nowych funkcji. Musisz przemyle moliwo zakupu dodatkowego oprogramowania dla poprawienia pamici i wydajnoci. Ja osobicie polecam gorce_jedzenie lub sex_bielizn .

Powodzenia, /-/ Serwis techniczny.

Przytoczony powyej przykad ma-komputera, dobitnie wskazuje, jak bardzo wiat technologii zagoci w naszym yciu. W sytuacji wystpujcych konfliktw maeskich, wspmaonka zwraca si nie do psychologa rodzinnego, a serwisu technicznego, ktry ma jej pomc zniwelowa znaczny spadek wydajnoci. Cay tekst peen jest fachowej terminologii, jakiej uywa si w stosunku do komputera-maszyny. Stosowana terminologia typu aplikacje, instalacja, wprowadzenie komendy, wystpienie bdu, dodatkowe oprogramowanie, niedawno zarezerwowane dla wskiego grona specjalistw - informatykw, z powodzeniem wkracza do naszego ycia, przestajc by ju tematem tabu. O gbokim zadomowieniu si w naszym jzyku terminologii typowo informatycznej wiadczy dobitnie powyszy przykad, bowiem specjalistyczne sformuowania staj si form artu i aby byy zrozumiane przez czytelnikw, musz oni z atwoci radzi sobie z ich interpretacj i stosowaniem.

Mieszkacy cyberprzestrzeni maj swoje miejsce w przestrzeni wirtualnej, ale take tworz swj specyficzny jzyk. Jzyk niezwykle enigmatyczny, trudny w percepcji przez osoby bdce komputerowymi ignorantami. To jzyk peen skrtowcw, akronimw, emotikonw, czy wyrae argonowych i technicznych. To jzyk oparty o mutlikonwersacj, kaskadowo i delimitacj. Powszechna ikonizacja stron WWW i hipertekst determinuj sposb komunikacji opartej o komputery (CMC ang. computer mediated communication) i mimo niewtpliwych udogodnie, takich jak moliwo niemal natychmiastowego kontaktu, w niemal kadym miejscu globu ziemskiego, ten typ komunikacji niesie ze sob wiele zagroe. Dewaluuje znaczenie gramatyki, ortografii, czy stylistyki, ale akurat te elementy wydaj si by dla internautw zbdne ;-)

 

Bibliografia:

1.       Ben-Zeev, A. Mio w sieci. Internet i emocje, Pozna, Rebis, 2005

2.       Bobryk, J. Spadkobiercy Teuta. Ludzie i media, UW, Warszawa, 2001

3.       Burszta, W. Internetowa polis w trzech krtkich odsonach, w: W. Burszta. Ekran, mit, rzeczywisto, Warszawa, Twj Styl, 2003

4.       Eco, U. Nowe rodki masowego przekazu a przyszo ksiki, w: M. Hopfinger (red.), Nowe media w komunikacji spoecznej w XX wieku, Oficyna Naukowa, Warszawa, 2002

5.       Giddens, A. Socjologia, PWN, 2004

6.       Gilster, P. Internet. Przewodnik uytkownika, Warszawa, 1995

7.       Herz, J.C. Wdrwki po Internecie, Zysk i S-ka, Pozna, 1999

8.       Sieko, M. Czowiek w pajczynie. Internet jako zjawisko kulturowe, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocaw, 2002

9.       Stoll, C. Krzemowe remedium, Pozna, Rebis, 2000

10.   Suszyski, Z. Hipertekst a galaktyka Gutenberga, w: M. Hopfinger (red.), Nowe media w komunikacji spoecznej w XX wieku, Oficyna Naukowa, Warszawa, 2002

11.   Szewczyk, A. wiadomo i kultura informacyjna, w: A. Szewczyk (red.) Dylematy cywilizacji informatycznej, PWE, Warszawa, 2004

12.   Szpunar, M. Antropomorfizm wcielony komputer w roli osoby, w: A. Szewczyk (red.) Komputer przyjaciel czy wrg?, Szczecin, 2005

13.   Wallace, P. Psychologia Internetu, Rebis, Pozna, 2001

14.   Zawojski, P. Monitory miedzy nami. O byciu razem i osobno w cyberprzestrzeni, w: A. Gwd, P. Zawojski, (red.) Wiek ekranw, Krakw, Rabid, 2002

 

serwis umoliwiajcy profesjonalne przygotowanie ankiet:: eBadania.pl